شپشک آرد آلود

شپشک آرد آلود

شپشک آرد آلود در حال حاضر به یکی از آفات مهم در اکثر مناطق کشاورزی گردیده است و خسارات قابل ملاحظه ای را وارد می نماید.

بدن حشره مزبور از گرد سفید رنگی پوشیده می باشد که به ظاهر بر روی بدن حشره آرد سفید ریخته شده است و از این نظر حشرات خانواده مزبور را شپشک آرد آلود نامیده اند.

شپشک آرد آلود 3 نسل کامل و یک نسل ناقص دارد. اولین نسل از هفته اول خرداد و نسل های بعدی به ترتیب اواخر تیر ، اوایل شهریور و اواخر مهر است.

زمستان گذرانی این آفت به صورت پوره های سن 2 و 3 و ماده بالغ و دستجات تخم می باشد.

حشره ماده بالغ تقریبا 300 تا 600 تخم می گذارد که روی آنها را با پشش آردمانند مومی می پوشاند . تخم ریزی به مدت 2 هفته ادامه دارد و حشره ماده بالغ بعد از تفریخ کامل تخم ها میمیرد .

تخم بین ترشحات آرد مانند قرار می گیرد 10 روز بعد،از تخم خزندگانی کوچک خارج می شوندو تا بالغ شدن حدود 4 تا 8 هفته در قسمت های مختلف گیاه زندگی می کنند.

وقتی پوره های زرد رنگ از تخم ها خارج می شوند این پوره ها به روی گیاهان ویا بخش مومی آرد مانند شروع به فعالیت میکنند .

دوره پوره گی شپشکها ی آرد آلود حدود یک ماه طول میکشد که البته به دمای محیط نیز وابسته می باشد .

حشرات ماده دارای سه مرحله پوره گی و حشرات نر دارای 5 مرحله پوره گی هستند .

گیاهان میزبان :

شپشکهای آرد آلود به گیاهان زیادی حمله می کنند و دامنه میزبانی وسیعی دارند به گونه ای که از مرکبات گرفته تا درختان میوه و گیاهان زینتی .

گیاهان زینتی میزبان شپشک آرد آلود  بیشتر گونه های مختلف بگونیا ،سرو، حسن یوسف ، نخل زینتی ، سیکاس ، کاتالیا، کلماتیس ، آرمایلیس  می باشند

هیچ یک از قسمت های گیاه از این آفت در امان نیست . تمام قسمتهای گیاه مانند ناحیه اتصال برگ به شاخه ها ، نواحی اتصال برگ به ساقه ها ، نواحی اتصال شاخه ها به یکدیگر ، پهنک برگ ، زیر برگها ، ناحیه اتصال ساقه به ریشه و نواحی دیگر مورد حمله شپشک آرد آلود قرار میگیرند .

شپشکها گیاهانی که دارای بافت های آبداروبا نیتروژن بالا در سطح برگ هستندرا بیشتر ترجیح میدهند.

شپشک ها عسلک تولید می کنند که موجب چسبناک شدن و شکل گیری قارچ دوده ای می شود و این مسئله موجب لکه های سیاه رنگ بر روی برگ گیاه می شود.

ترشح عسلک باعث جذب مورچه بر روی درختان می شودو کنترل مورچه خسارت شپشک را در حد زیادی کنترل می نماید چون  همزیستی مورچه و شپشک یکی از دلایل طغیان شپشکها می باشد  چرا که مورچه ها از شپشک ها در برابر دشمنان طبیعی حفاظت می کنندو شپشکها را به شاخه های جدید حمل کرده و انتقال می دهند .

محل فعالیت و تغذیه شپشک ها روی پوست میوه با تغییر رنگ و ایجاد برآمدگی های گال مانند همراه است.

نحوه خسارت :

ادامه فعالیت شپشک ها موجب خسارات زیادی در گیاهان میگردد

خسارات وارده عبارتند از :

 کاهش رشد ، زرد رنگ شدن برگها ، ریزش برگ های جوان ، خشک شدن شاخه ها ، کاهش فتوسنتز ، ترشح عسلک ، از بین رفتن شادابی گیاه ، بد فرمی گیاه و همچنین جذب قارچ های ساپروفیت .

دلیل خشک شدن شاخه ها که یکی از خسارتهای مهم شپشک آردآلود بر گیاهان میباشد تزریق ماده سمی از به شاخه گیاهان میباشد .

در شپشک های آرد آلود حشرات ماده ثابت بوده و پرواز نمی کنند ولی حشرات نر پرواز می کنند.

در انگور بعد از گلدهی از اوایل خرداد ماه شپشک ها فعالیت خود را شروع می کنند. پوره ها و حشرات کامل بر روی اندام های هوایی منتقل می گردند و شروع به مکیدن شیره گیاهی می کنند.

بهترین زمان استفاده از سموم زمانی است که پوره های سن یک از تخم خارج می شوند.

برای جلوگیری از طغیان آفت شپشک بهتر است:

1-       مورچه ها را از بین ببرید.

2-       از دادن کود ازته زیاد خود داری نمایید.

3-        همچنین از آبیاری زیاد پرهیز گردد.

4-       همچنین کود دهی زیاد انجام نگیرد.

مبارزه با شپشک آردآلود بخاطر پوشش پودی آرد مانند که زیر آن قرار میگیرد سخت بوده و کنترلش نیز مشکل میباشد. بهتر است برای از بین بردن پوشش آردی چندین نوبت از صابون محلولپاشیاستفاده گردد .

روشهای کنترل و مبارزه :

مبارزه بیولوژیک:

زنبور پارازیت و کفشدوزک کریپتالموس دشمنان طبیعی برای شپشک آردآلود محسوب میشوندو در کنترل آن نقش مهمی دارند .

همچنین اوکالیپتوس نیز به عنوان دور کننده این آفت عمل می کند.

مبارزه زراعی :

هرس شاخه های آلوده

استفاده از تله چسب برای به دام انداختن شپشکهای نر

پرهیز از آبیاری زیاد

پرهیزاز کود دهی زیاد

عدم استفاده زیاد از کود ازته

شستشوی مرتب گیاه با صابون محلولپاشی برای جلوگیری از آلودگی مجدد گیاه

کنترل و از بیرن بردن مورچه ها

مبارزه شیمیایی :

1-              سمپاشی زمستانه:

برای از بین بردن حشرات بالغ و تخم ها میتوان سمپاشی زمستانه انجام داد.

20لیتر روغن ولک +2 لیتر اتیون در هزار لیتر آب

( ویا استفاده از آفت کش پالیزین به مقدار 4 لیتر و روغن سیترال به مقدار 4 لیتر

2-استفاده از حشره کش های سیستمیک

3-محلولپاشی آفت کش پالیزین 5/2 لیتر به همراه2 لیتر  روغن سیترال در زمان مشاهده آفت شپشک آردآلود ( تکرارمحلولپاشی در صورت نیاز )

5-محلولپاشی آفت کش پالیزین 2 لیتر به همراه آفت کش تند اکسیر2 لیتر درهزار لیتر آب  ( تکرار در صورت نیاز )

6-سمپاشی سم اتیون 5/2 لیتر به همراه صابون محلولپاشی 2 لیتر در هزار لیتر آب (تکرار در صورت نیاز)

7- سمپاشی سم اتیون 2 لیتر به همراه آفت کش پالیزین به مقدار 2 لیتر در هزار لیتر آب

8-گوگرد پاشی بر روی درختان

9- استفاده از لعاب گوگرد و آهک بر روی تنه درختان

بهتر است همیشه قبل از سمپاشی و محلولپاشی آبیاری انجام گیرد .

حسن رونقی ملکی