آشنایی با انگور وکاشت و داشت آن

آشنایی با انگور

درخت انگور با نام علمی vitis vinifera از خانواده انگورسانان Vitaceae است. در این خانواده حدود 11 جنس و بیش از 600 گونه وجود دارد. مهم‌ترین جنس این خانواده جنس انگور است. این گیاه حالت بوته‌ای و رونده دارد و دارای پیچک در مقابل بعضی از برگها می‌‌باشد.

انگور یکی از  انواع گیاهان دولپه ای می‌باشد. انگور یکی از مهمترین میوه‌هایی است که از زمانهای بسیار قدیم مورد استفاده بشر قرار گرفته است. بطورکلی ، دو نظریه متفاوت در مورد دیرینگی انگور وجود دارد. عده‌ای معتقدند که انگور ، حتی قبل از پیدایش غلات ، مورد استفاده بشر قرار گرفته است. انگور بطور وحشی و به مقدار فراوان در جنگلها وجود داشته و انسانهای نخستین از برگ و میوه آن بهره می‌جستند.

انگور به نوع دانه دار و بی دانه تقسیم می‌شود هر یک از این دو نوع در رنگهای قرمز وسیاه وزرد و تقریبا سبز دیده میشوند این میوه در مناطقی که حداکثر دمای ان بیش از 40 درجه سانتیگرادو حد اقل ان کمتر از 15 درجه زیر صفر نباشد بهتر رشد می‌‌کند برای کاشت بوته مو ابتدائ قلمه هائی از انرا در فصل بهار قبل از جوانه زدن ان در جائی به‌عنوان مخزن می‌‌کارنددربهاراینده که دارای ریشه شده است از مخزن با احتیاط در می‌‌آورند وانرا در گودال های اماده شده به ردیف می‌‌کارند پس از کاشت انرا آب می‌‌دهند بوته جدید با گرم شدن هواباید هر 5 روز یا هر هفته اب داده شود این بوته بعد از چهار سال بار می‌‌اورد و در ده سالگی باران کامل خواهد شد یک بوته کامل میتوا ند بیش از دویست کیلو انگور بیاورد بوته مو را بعد از چهار ساله شدن هرس میکنند یعنی شاخهای فرعی و دراز یا شاخهای ضعیف انرا می‌‌برند تاهم فرصت رشد به شاخها قوی تر داده باشند وهم مقدار بار انرا تحت کنترل دراورند وکیفیت بار انرا بالا ببرند بوته مو رامی توان روی زمین یا در حال تکیه بر چیزی بالا تر از خاک وزمین قرار داد محل کشت موهائی که روی زمین قرار گرفته است با بیل شخم می‌‌زنند تا علفهای موجود که در فصل بهار می‌‌روید از بین برده شود زیرا این علفها می‌توانند به بوته مو وبار ان اسیب وارد کنند بعلاوه باشخم کردن زیر مو نفوذ اب برای رسیدن بریشه راحتر انجام می‌‌پذیرد نوع بی دانه وکشمشی انگور از نظر شیرینی بهترین ان است البته انواع دانه دار بخاطر درشتی انها از شکل بسیار زیبا برخوردار هستند.

انسان در طول هزاران سال از انگور استفاده کرده است. قدمت مصرف انگور به عصر برنز بر می گردد. شاعر یونانی به نام هومر که حدود 700 سال قبل از میلاد مسیح می زیسته است از شراب تهیه شده از انگور سخن گفته است. از این میوه در انجیل هم نام برده شده است و گورها و آثار باستانی مصری علایمی از انگور را روی خود دارند. انسان از انگور استفاده های دیگری غیر از خوردن یا تبدیل آن به شراب و آب انگور کرده است. کارشناسان طب سنتی اروپا صدها سال پیش پمادی را از شیرة موجود در ساقه انگور برای درمان بیماریهای پوست و چشم تهیه کردند. برگهای این گیاه خاصیت قابض و انعقادی دارند، بدین معنا که از آنها برای انعقاد خون، درمان التهاب و درد نظیر درد بواسیر استفاده شده است. انگور کال (نرسیده) در درمان انواع گلودرد ها و انگور خشک یا کشمش در درمان بیماریهای تحلیل برنده، یبوست و تشنگی مؤثر بوده است. اما انگورهای گرد رسیده و شیرین دارای تمامی خواص است و در درمان سرطان. وبا، آبله، تهوع، عفونتهای چشم و بیماریهای پوست، کلیه و کبد مورد استفاده قرار گرفته است.

معرفی گیاه

انواع انگور بومی قاره آسیا در مجاورت دریای خزر است، اما به آمریکای شمالی و اروپا نیز انتقال یافته است، یعنی مهاجرین به اروپا انواع انگور را در دهه های 1600 به آمریکای شمالی انتقال دادند. درخت انگور دارای برگهای دشت و کنگره دار بوده و پوسته ریشه آن کنده میشود. میوه انگور می تواند سبز، قرمز یا ارغوانی رنگ باشد.

طریقه کاشت و برداشت انگور

برای کاشت بوته مو ابتدای قلمه هائی از انرا در فصل بهار قبل از جوانه زدن ان در جائی به‌عنوان مخزن می‌‌کارنددربهاراینده که دارای ریشه شده است از مخزن با احتیاط در می‌‌آورند وانرا در گودال های آماده شده به ردیف می‌‌کارند پس از کاشت انرا آب می‌‌دهند بوته جدید با گرم شدن هواباید هر ۵ روز یا هر هفته آب داده شود این بوته بعد از چهار سال بار می‌‌اورد و در ده سالگی باران کامل خواهد شد یک بوته کامل میتوا ند بیش از دویست کیلو انگور بیاورد بوته مو را بعد از چهار ساله شدن هرس میکنند یعنی شاخهای فرعی و دراز یا شاخهای ضعیف انرا می‌‌برند تاهم فرصت رشد به شاخها قوی تر داده باشند وهم مقدار بار انرا تحت کنترل درآورند وکیفیت بار انرا بالا ببرند بوته مو رامی توان روی زمین یا در حال تکیه بر چیزی بالا تر از خاک وزمین قرار داد محل کشت موهایی که روی زمین قرار گرفته است با بیل شخم می‌‌زنند تا علفهای موجود که در فصل بهار می‌‌روید از بین برده شود زیرا این علفها می‌توانند به بوته مو و بار آن آسیب وارد کنند بعلاوه باشخم کردن زیر مو نفوذ آب برای رسیدن بریشه راحتر انجام می‌‌پذیرد نوع بی دانه وکشمشی انگور از نظر شیرینی بهترین آن است البته انواع دانه دار بخاطر درشتی آنها از شکل بسیار زیبا برخوردار هستند

فیزیولوژی رشد و نمو انگور

تعریق

این عمل عبارت است از تبخیر مقدار فراوانی از آب بطور روزانه توسط برگهای انگور. عوامل محیطی موثر در میزان تبخیر از سطح برگ عبارتند از: شدت نور ، دما ، رطوبت و باد. نور و دما باعث افزایش تبخیر ولی رطوبت باعث پایین آمدن میزان تبخیر ازسگح برگ می‌شود. جریان هوا و باد میزان تبخیر را افزایش می‌دهد.

جذب آب

تبخیر آب از سطح برگها ، باعث غلیظ‌تر شدنشیره یاخته ای  شده و این غلظت شیرابه که از بالا به سوی ریشه  ادامه می‌یابد، بوجود آورنده نیروی کشش است که باعث جذب آب به درون ریشه می‌شود. آب جذب شده، درون  آوند چوبی به حرکت درآمده و از طریق آن به تمام یاخته‌ها می‌رسد. در مواردی که رطوبت هوا زیاد باشد آب بوسیلهفشار اسمزی وارد ریشه می‌شود که با حالت اول یعنی کشش تبخیری تفاوت اندکی دارد.

اشک مو

فرایندی است که نحوه عمل آن ، کاملا شناخته نشده است. این فرایند غالبا بر براثر دیر هرس کردن در اوایل بهار روی می‌دهد. ریزش اشک مو تا چندین ادامه می‌یابد. در اشک مو ، هورمونهای گیاهی مانند ،    جبرلین سیتوکنینو به میزان اندکی قند و مواد کانی دیده می‌شود. ریزش اشک مو به دلیل فعالیت شدید ریشه می‌باشد.

جذب مواد کانی

تمام موادی که توسط گیاه از طریق ریشه جذب می‌شوند، ابتدا در آب به صورت محلول درمی‌آیند. جذب این مواد ، بوسیله تارهای کشنده‌ای که در انتهای ریشه قرار دارند صورت می‌گیرد. که پس از ورود یونهای مختلف ، از طریق ریشه به نقطه مصرف می‌رسد.

فتوسنتز

یکی از مهمترین پدیده فیزیولوژیکی در گیاه روی می‌دهد فرایندفتوسنتز است که طی آن مواد قندی در برگهای گیاه ساخته می‌شود. این مواد قندی هم مستقیما به مصرف گیاه می‌رسند. و هم برای تهیه موادی دیگر در داخل گیاه بکار می‌روند.

تنفس

در فرایند تنفس چربیها، پروتینها ،موادقندی  اسیدهای آلی و   اسیدهای آمینه می‌سوزند و گازکربنیک و انرژی تولید می‌کنند. به عنوان مثال هنگام رسیدن میوه انگور بر اثر عمل تنفس مقدار فراوانی از اسید مالیک و اسید تارتاریک می‌سوزد و از ترشی انگور کاسته می‌شود.

رشد

عمل رشد ناشی از تولید یاخته‌های جدید و بزرگ شدن آنها است. ناحیه تولید یاخته‌های جدید ، انتهای شاخه و ریشه است. آشکارترین شکل رشد ، طویل شدن شاخه‌ها است. به شکل بزرگ شدن یاخته ، رشد متفاوت بوده و بعضی از آنها فقط رشد طولی دارند و پاره‌ای دیگر رشد قطری. پس از رشد کامل ، یاخته‌ها از یکدیگر تمایز یافته و انواع بافتها را بوجود می‌آورند.

تاثیر عناصر مختلف بر انگور و علایم کمبود آنها:

ازت(N): باعث افزایش  رشد شده و علائم کمبود آن تا زمانی که خیلی شدید نباشد به آسانی قابل تشخیص نیست . ولی در کمبودهای شدید برگها کم رنگ و مایل به زرد شده ورشد شاخه ها کاهش می یابد .

فسفر(P): در تبدیل قند  به نشاسته نقش داشته ولی کمبود آن در تاکستانها شایع نیست .علائم کمبود بستگی به واریته آن دارد

پتاسیم(K): باعث  بهبود کیفیت انگور شده از نرم شدگی و لهیدگی و ریزش پیش از موعد حبه ها جلوگیری نموده و مانع رسیدگی ناهماهنگ آنها می گردد .علائم کمبود آن در قسمت میانی ساقه ها دیده می شود . حاشیه برگها کلروز شده حبه ها ریز می ماند و قسمت پایین خوشه متلاشی و خشک می گردد و حبه ها کشمش مانند می شوند .

روی(Zn):از ریزش حبه ها چلوگیری نموده و به ساخت هورمون اکسین کمک می کند در صورت کمبود. محل اتصال دمبرگ به پهنک توسعه نیافته و باریک می ماند. گیاه دچار کمبود اکسین شده و رشد آن مختل می گردد. حبه ها نا رس باقی مانده و شروع به ریزش می کنند.

منکنز(Mn): نقش آن مشارکت در سیستم های آنزیمی و تولید کلروفیل است. علائم کمبود معمولا تا سه هفته پس از گلدهی ظاهر شده و این علائم با زرد شدن بین رگبرگها آغاز می گردد و اغلب در برگهای جوان دیده می شود.

بر(B): این عناصر در فعالیتهای حیاتی گیاه نقش عمده ای داشته. باعث ساخت پکتین شده و مقاومت گیاه را نسبت به سرما و بیماریها افزایش میدهد و به رشد ریشه نیز کمک می کند. در صورت کمبود اختلالاتی در رشد و نمو دانه گرده به وجود می آید که میزان محصول را به شدت کاهش می دهد. علائم کمبود بر در انگور به آسانی قابل تشخیص است. به طوری که بوته های با کمبود شدید. میوه نداشته و برخی از خوشه ها سوخته و خشک می شوند و فقط ساقه خوشه همراه با چند حبه باقی می ماند.

چگونه میتوان کمبود مواد غذایی را در مو شناخت

راههای شناسایی

کمبود ازت در مو :

برگ های کوچک و جوان سبز روشن مایل به زرد برگ های مسن تر سبز مایل به بنفش که قبل از رشد کامل خزان می کنند . دمبرگها و شاخه ها ی قرمز نازک و کوتاه می شود و حبه وخوشه های انگو کوچک مانده و کاملا خوب نمی رسد.

کمبود پتاس در برگهای پیر :

بین رگبرگ ها و حاشیه های برگ حالت زردی ایجاد شده که پس از مدتی قرمز مایل به ارغوانی شده سوختگی ایجاد کرده و قهوه ای شده. سپس برگ ها چین خورده و می شکند

کمبود پتاس در برگهای جوان :

 
حاشیه برگ ها زرد مایل به قهوای شده و با ایجاد سوختگی خزان میکند .

کمبود کلسیم و فسفر :

برگها به رنگ سبز تیره در آمده و از کناره ها شروع به زرد شدن می کند . سپس در حاشیه ایجاد سوختگی قهوه ای شده و می شکند

کمبود منیزیم در انگور سفید :

در انگور سفید ابتدا پهنک برگ مسن بطور موضعی ( لکه ای) یا بطور مرکزی زرد شده و سوختگی ایجاد می کند . ولی رگبرگها همچنان سبز باقی می مانند .

کمبود منیزیم در انگور سیاه :

در انگور سیاه حاشیه برگ و ما بین رگبرگهای مسن زرد مایل به قرمز و ارغوانی در آمده که حالات پیشرفته قهوه ای شده و با ایجاد سوختگی قبل خزان می ریزد .

کمبود بر :

برگ های جوان سر شاخه ها زرد شده و رشد آن متوقف میگردد . شاخه ها از قسمت سر جوانه ها قهوه ای شده و شروع به خشکیدن می نمایند.

کمبود روی :

رشد بر گها متوقف شده و برگها ی جوان از قسمت سر شاخه ها ضعیف و رنگ پریده می شود ولی رگبرگها همچنان سبز باقی می مانند .

کمبود فسفر :

برگ های مسن تر به رنگ تیره در آمده و از کناره حاشیه شروع به زرد شدن می نمایند . که در حالات پیشرفته قهوه ای شده و رفته رفته با ایجاد سوختگی خشک و خزان میکند .

بیماریهای مو  

سفیدک حقیقی و یا سطحی مو

این بیماری ، یکی از خطرناک‌ترین بیماریهای قارچی انگور در دنیا به شمار آمده و خسارات فراوانی را به بار آورد. مبدا اصلی آن آمریکا بوده و در حدودسال 1845 به اروپا و سپس کشورهای آسیایی سرایت کرده است.

سفیدک داخلی(کرکی،دروغین) مــــــــــــو    

                        Grapevine downy mildew 

سفیدک کرکی مو برای اولین بار در جهان درسال 1837 توسط schweinitz درآمریکای شمالی روی موهای وحشی مشاهده و ثبت گردید. بیماری با انتقال پایه‌های مقاوم به فیلوکسرا از امریکا به فرانسه و اروپا منتقل شد. شدت خسارت درفرانسه به حدی بود که صنعت شرابسازی را به رکود کشانید. بیماری در ایران برای اولین بار درسال 1325 توسط اسفندیاری گزارش شد.

عامل بیماری شبه قارچ Plasmopara viticola از خانواده Pronosporacea است که میسلیوم بدون دیواره عرضی تولید می‌کند. پاتوژن زمستان را به صورت اُاُسپور در داخل برگهای مرده وگاهی در میوه وشاخه می‌گذراند. برگهای آلوده نیز با حفظ میسلیوم‌های قارچ از نظر زمستان گذرانی حائز اهمیت هستند.

بیماری لکه سیاه برگ مو

این بیماری بیشتر در مناطق آذربایجان شرقی و غربی ، کرج ، قزوین و نواحی مرطوب کشور شیوع داشته و هر ساله باعث وارد آمدن خسارات فراوانی به موکاران می‌شود.

بیماری پوسیدگی سفید ریشه مو

این بیماری بیشتر در مناطق موخیز نواحی نسبتا مرطوب که دارای خاکهای رسی غیرقابل نفوذ هستند به صورت ناحیه‌ای دیده می‌شوند. در ایران ، این بیماری در کرج ، قزوین و اصفهان دیده شده است

سفیدک پودری انگور (سیاه بور)                                       Grapevine powdery mildew 

بیماری در مناطق مختلف ایران نامهای متفاوتی چون کفک (در رشت)، سیاه‌ بور (اصفهان)، سفیدک (شیراز)، شته (کاشان) دارد. طبق بعضی ازشواهد و مدارک، اصلِ بیماری ازسرزمین ژاپن است. اولین بار قارچ عامل در سال 1834از امریکای شمالی گزارش شده است ولی بیماری درامریکا از اهمیت چندانی برخوردار نبود. بیماری برای اولین بار درسال 1845 درناحیه بریتانیای کبیر در گلخانه‌های Margate توسط باغبان انگلیسی به نام Tucker مشاهده شده است. شدیدترین اپیدمیهای آن مربوط به کشورهای اروپایی به خصوص کشور فرانسه، اسپانیا وایتالیا است که دربعضی ازسالها محصول تاکستانها را به کمتر از یک چهارم کاهش داده است. بیماری در ایران برای اولین بار درسالهای 51- 1250 در رضائیه مشاهده شده است. اکنون بیماری در تمام نقاط انگورخیز کشور دیده می‌شود.

عامل بیماری قارچ Uncinula necator است که میسلیوم قارچ کاملاً سطحی است و مواد غذایی خود را بوسیله هاستوریم(مکه) تأمین می‌نماید؛ همچنین این مکه‌ها برای تثبیت قارچ درسطح نبات بکار می‌رود. زمستانگذرانی قارچ به صورت میسیلیوم درداخل جوانه‌هاست. البته در مناطق سرد زمستانگذرانی بصورت پریتسیوم نیز می‌باشد.

شدت بیماری موقعی که جوانه‌ها متراکمند یا رطوبت بالاست و جاهای که سایه‌دار است بیشتر است. در اثر حمله قارچ کیفیت و کمیت میوه کاهش یافته، همچنین باعث حساسیت درخت به سرما می‌شود. قارچ به میوه، برگ، خوشه، جوانه، پیچکها، دم میوه و شاخه‌های جوان حمله می‌کند. در اثر حمله پوششهای سفید و خاکستری روی اندامهای گیاه دیده می‌شود. در روی برگ لکه‌هایی محدود را ایجاد می‌کند که در آخر فصل این لکه‌ها نکروزه می‌گردند. حمله قارچ به غوره‌ها به علت عدم تعادل فشار در قسمت داخلی و خارجی باعث ترکیدن میوه می‌گردد وپیش از آنکه غوره‌ها به نصف اندازه حقیقی برسند می‌ریزند. میوه‌های رسیده مورد حمله قارچ قرار نمی‌گیرند. خوشه‌های سفیدک زده کمی سیاه و سبک هستند. اگر بیماری هنگام گل و قبل از آن شدید شود گلها می ریزند و دانه تشکیل نمی‌شود. حبه‌ها کوچک مانده و رشد نمی‌کنند و آبدار نمی‌شوند غالباً حبه‌ها ترک خورده و می پوسند. سفیدک مو درشرایط خشک بدون ترک خوردن باعث زودرسی انگور می‌شود. درهوای مرطوب شکافها روی انگور یا غوره زود پیدا می‌شود.

کنترل:

          1- گوگرد میکرونیزه      ----------        kg90- 60  در هکتار

    مبارزه با گوگرد در 3 نوبت انجام می‌شود. نوبت اول در 7- 6 برگی جوانه‌ها به میزان 15-10 کیلوگرم. نوبت دوم بعد از ریختن گلبرگها و بسته شدن دانه به میزان 30-20 کیلوگرم و نوبت سوم 20-15 روز بعد به میزان 40-30 کیلو، در صورت انبوهی تاکستان تا 60 کیلوگرم قابل افزایش است.

      2- سولفور(الوزان- کوزان)      wp80-90 %   و  4-3     درهزار

      3- دینوکاپ(کاراتان) FN-57  wp 18.25 %   و   1      درهزار

      4- پنکونازول(توپاز)             EW   20   %  و 0.125  درهزار

      5- هگزاکونازول(انویل)      SC   5   %     و0.25    درهزار

     6- نوآریمول(تریمیدال)       EC     9    %       2/0      درهزار

توصیه‌ها: دینوکاپ در نوبت اول که هوا خنکتر است مصرف شود و سولفور در نوبتهای بعدی که هوا گرمتر است. هرس سبز درختان مو و از بین بردن علفهای هرز ، جهت کاهش رطوبت و تهویه باغ در کاهش بیماری موثر است.

بیماری لکه زیتونی مو                                                                 Grapevine olive spot

بیماری برای اولین بار توسط اسفندیاری  در سال 1950(1328) وسپس Steyaert در سال 1953 گزارش شده است. عامل بیماری قارچ Asperisporium vitiphyllum است که بیشتر به برگها حمله می‌کند. درگذشته عامل را Stigmina esfandiarii می‌نامیدند. علائم بیماری با ظهور لکه‌های نسبتاً گرد و سیاه مایل به زیتونی در روی دو سطح برگ مشاهده می‌شود. در اطراف لکه‌ها معمولاً هاله شفافی دیده می‌شود. رشته‌های میسلیوم قارچ در پارانشیم برگهای آلوده فعالیت دارند و با ایجاد هاستوریم از مواد غذائی سلولهای پارانشیمی تغذیه می‌کنند. بعد ازتوسعه‌ی قارچ در دو طرف سطح برگ کنیدیوفرهای دسته‌ای شکل همراه با کنیدیهای زیتونی مایل به قهوه‌ای چند حجره‌ای تشکیل می‌شود. میسلیوم قارچ در بقایا و جوانه‌های آلوده زمستان گذرانی می‌کند.

 کنترل:

         1- زینب(دیتان ز د 78)    wp 80% و  2-1 درهزار

        2- کاپتان                    wp 50%  و  3- 2.5 درهزار

توصیه‌ها: جمع آوری برگها و بقایا و شخم پای درختان مـو باعث کاهش حملهِ اولیه قارچ می‌شود.

آفات مو

زنجره مـــو

زنجره مـــو

Cicadatra ochreata

(Hom.: Cicadidae)




این زنجره یکی از آفات مهم مو در ایران است. در تمام مناطق موکاری وجود دارد. علاوه بر مو به بسیاری از گیاهان دیگر مانند سنجد،‌ سیب، آلبالو، به، سپیدار، زبان گنجشک، نارون، ازگیل ژاپنی، تبریزی، پسته، انار، گلابی و هلو صدمه می‌زند.



نحوه خسارت

حشره بالغ بر روی سرشاخه‌های مو و سایر درختان میزبان تخمریزی می‌نماید. بر اثر تخمریزی حشره قسمتی از بافت گیاه از فعالیت باز مانده و در روی آن برآمدگی‌هایی بوجود می‌آید که سبب شکنندگی سرشاخه می‌شود. این سرشاخه‌ها اغلب ضعیف و گاهی خشک می‌شوند. پوره‌های آفت پس از خروج از تخم داخل خاک شده و روی ریشه‌های مو مستقر می‌گردند. پس از استقرار برای تغذیه، خرطوم خود را در نسج ریشه فرو برده و به شدت شروع به تغذیه می‌کنند. در موستانهایی که این آفت شیوع دارد پایه مو تدریجاً ضعیف گشته و سرانجام می‌خشکد. پایه‌های آلوده اغلب رشد بسیار کم دارند، برگها زرد می‌شود و میوه‌ها بسیار کم و ریز هستند.



زیست‌شناسی

زنجره‌های کامل از اوایل تابستان به بعد در موستانها دیده می‌شوند. پس از خروج از جلد شفیرگی معمولاً پروازهای کوتاه می‌کنند. پس از 5 تا 7 روز جفتگیری کرده و یکی دو روز بعد تخمگذاری می‌نمایند. تخمها در دو ردیف به طور مورب داخل شاخه‌های چوبی نشده در طرفین شیاری که حشره با تخمریز خود می‌سازد قرار داده و روی ‌آنها را با ترشحات بدن می‌پوشاند. دوره رشد جنینی حدود یک ماه است. دوره زندگی حشرات کامل در طبیعت 11 تا 12 روز می‌باشد. تعداد متوسط تخم در یک زنجره ماده حدود 30 تا 35 عدد می‌باشد. پوره‌ها پس از خروج از تخم به زمین افتاده داخل خاک می‌شوند. پوره‌ها در کنار ریشه‌ها اتاقکی از گل برای خود ساخته از شیره گیاهی می‌ماند. پوره‌ها دوست دارند در شرایط کاملاً مرطوب زندگی کنند. دوران پورگی این آفت حدود چهار سال است. پوره‌های سن چهارم پس از پایان دوره تغذیه از خاک خارج شده و از تنه درختان یا قطعات سنگ و غیره بالا رفته تبدیل به مرحله‌ای که اصطلاحاً شفیره نا میده می‌شود، می‌گردند. بعد از طی مرحله شفیرگی جلد آنها با یک شکاف طولی از هم باز شده و حشره کامل بالدار از آن خارج می‌گردند. خاکهای رسی و سنگین برای فعالیت پوره‌ها مناسب‌تر است و این آفت در چنین خاکهایی خسارت بیشتری ایجاد می‌کند. طول دوره یک نسل ممکن است 4 تا 5 سال طول بکشد.



کنترل:

1ـ استفاده از زمین‌های شنی، ازدیاد آبیاری و تقویت زمین بوسیله کودهای حیوانی شیمیایی

2ـ پیوند واریته‌های مرغوب روی پایه‌های مقاوم

3ـ بیل زدن پای درخت و سوزانیدن علف‌های هرز باغات و اطراف آنها

4ـ هرس سرشاخه‌های آلوده به تخمریزی زنجره‌ها در بهار و سوزانیدن آنها

5ـ آب تخت نمودن باغات

کنترل شیمیایی:

از سموم دیازینون و مالاتیون به روش سمپاشی پای بوته ها علیه پوره های داخل خاک، سمپاشی سطح خاک در موقع خروج شفیره ها، همچنین سمپاشی درختان استفاده می کنیم

کرم خوشه‌خوار انگور

کرم خوشه‌خوار انگور

Lobesia botrana

(Lep: Tortricidae)

در ایران فقط روی انگور گزارش شده است. در بهار لاروهای جوان نسل اول از جوانه‌های گل دهنده و غنچه تغذیه کرده و روی آنها را با تارهایی می‌پوشانند. در برخی موارد نیز از جوانه‌های شاخه‌زا تغذیه کرده و در نتیجه سبب خشکیدن گلها و جوانه‌ها و ریزش آنها می‌گردند. لاروهای نسل دوم از گوشت غوره تغذیه می‌نمایند. بر اثر تغذیه پوست غوره منظره خاکی رنگی پیدا نموده، چروک برداشته و ح به‌ها می‌ریزند. لاروهای نسل سوم از انگورهای رسیده تغذیه می‌کنند. ابتدا از گشت و سپس از پوست‌های رسیده می‌خورند. محل فعالیت آفت بوسیله تارهایی روی خوشه مشخص می‌باشد. خوشه‌های آلوده مورد حمله انواع قارچها قرار گرفته خسارت‌های ثانویه را بوجود می‌آورند. لاروهای نسل بعدی آفت حتی روی انگورهایی که برای تهیه کشمش اختصاص داده می‌شوند به انبار منتقل و در آنجا تا بهار سال آینده به سر می‌برند. خسارت این آفت در کشت دیم روی انگور به مراتب کمتر از انگور کشت آبی می‌باشد و به همین جهت در اکثر مناطق دیم مبارزه با آفت معمول نمی‌باشد.



زیست‌شناسی

این آفت در منطقه شیراز (معتدله) دارای چهار نسل در سال می‌باشد. ظهور اولین پروانه در اوایل فروردین و اوج پرواز نسل اول آفت در اواخر فرویدن تا اوایل اردیبهشت می‌باشد. اوج پرواز نسل دوم تقریباً‌ در دهه سوم خرداد، اوج پرواز نسل سوم در اواخر تیر تا اوایل مرداد و اوج پرواز نسل چهارم در اوایل شهریور می‌باشد. در منطقه سوریان آباده (سردسیر) آفت سه نسل در سال دارد. ظهور اولین پروانه در اوایل اردیبهشت، اوج پرواز نسل اول در اواسط تا اواخر اردیبهشت، اوج پرواز نسل دوم در اواسط تیر و بالاخره اوج پراز نسل سوم در اواخر مرداد تا اوایل شهریور می‌باشد. بیشترین خسارت مربوط به نسل سوم آفت است. بهترین زمان مبارزه بر علیه آفت یک هفته تا ده روز بعد از تشکیل اوج بروز نسل دوم می‌باشد. دوره جنینی 8 تا 10 روز، دوره لاروی 17 تا 18 روز و چهار سن لاروی دارد. دوره شفیرگی 7 تا 8 روز و دوره نشو و نما برای یک نسل 32 تا 36 روز طول می‌کشد. این آفت در اطراف تهران سه نسل در سال دارد. زمستان را به صورت شفیره در پیله سفید ابریشمی زیر پوست ساقه مو و در زیر برگهای ریخته شده موستان می‌گذراند. ماده‌ها تخمهای خود را به صورت انفرادی روی بند خوشه‌ها و حبه‌ها قرار می‌دهند.



کنترل:

1ـ انتخاب انواع موهایی که خوشه متراکم ندارند.

2ـ احداث باغ به صورت ردیفی و در روی داربست موازی، چون کرم خوشه خوار انگور اغلب به موستانهایی که فاقد داربست بوده و موها به شکل گسترده روی زمین یا پشته‌ها باشند، حمله می‌نماید.

3ـ هرس هر ساله مو برای جلوگیری از تجمع شاخه‌های اضافی، سوزاندن علف‌های هرز و برگهای خشک در پاییز، شخم عمیق و استفاده از یخ آب زمستانه برای از بین بردن شفیره‌های زمستان گذران

کنترل شیمیایی:

نوبت اول سمپاشی در مرحله غنچه و قبل از باز شدن گلها. نوبت دوم زمان غوره و نوبت سوم در شروع آبدار شدن میوه

1. دیازینون WP40% و 1.5 درهزار

2. زولون EC35% ،، ،، ،،

3. تری کلروفن sp80% و 1.5 در هزار (دیپترکس)

4. دیازینون EC60% ،، ،، ،،

5. اتیون EC47% ،، ،، ،،

کرم‌های شاخدار مو

کرم‌های شاخدار مو

Theretra alecta

Pergesa elpenor

Celerio lineata

(Lep: Sphingidae




اطلاق کلمه شاخدار به این آفت به علت وجود زائده کم و بیش بلندیست که نزدیک به انتهای شکم لاروها در سطح پشتی دیده می‌شود و به نظر می‌رسد که نوعی وسیله دفاع باشد.

گونه اول پروانه نسبتاً بزرگ به رنگ آجری تیره بوده دارای بالهای پهن با نوارهای رنگین است. گونه دوم حدود 70 میلیمتر، زیتونی رنگ بوده و روی بالهای جلویی دو خط مورب تیره در نیمه انتهای بال دیده می‌شود. در بالهای عقبی یک نوار پهن سیاه در قاعده دیده می‌شود. در روی شکم سه نوار تیره دیده می‌شود که یکی در وسط و دو تای دیگر در طرفین قرار دارند. گونه سوم با بالهای باز حدد 60 میلیمتر، رنگ بالهای جلویی سبز مایل به بلوطی با نوارهای سفید مواج و طولی است. روی بندهای اولیه شکم نوارهای عرضی متناوب تیره روشن قرار دارد که در مجموع منظره شطرنجی به پشت شکم می‌دهد.


زیست‌شناسی

هر سه گونه زمستان را به صورت شفیره‌های لخت در پناهگاهها و یا زیر خاک به سر می‌برند. در بهار با گرم شدن هوا حشرات کامل ظاهر می‌شوند. حشرات کامل غروب پروازند و قبل از تخمریزی مدت قابل توجهی باید تغذیه کنند. حشرات ماه تخمهای خود را به طور انفرادی در زیر برگها قرا رمی‌دهند. تعداد تخم هر حشره ماده حدود 50 تا 100 ذکر شده است. این تخم به فاصله 10 تا 15 روز باز می‌شوند. لاروها پس از خروج از تخم از پارانشیم برگ شروع به تغذیه می‌کنند. لاروها در سنین بالا تغذیه شدید دارند و بیشتر در شب‌ها فعالیت می‌کنند. وجود این حشرات به علت فضولات فراوانی که زیر بوته‌های مو ریخته شده و نیز از روی برگهای خورده شده مشخص می‌شود.

این حشرات در شرایط آب و هوایی مختلف تا سه نسل ایجاد می‌کنند ولی به علت اندام درشت، جمعیت این حشرات به خوبی تحت کنترل قرار دارد.

کنه نمدی مو

Eriophyes = Colomerus vitis

(Acari.: Eriophyidae)

این کنه به برگها حمله نموده و در پشت برگها گالهایی مسطح و به صورت نمد ایجاد می‌کند. رنگ این قشر نمدی ابتدا سفید کثیف است اما به تدریج تغییر رنگ داده و به رنگ قرمز مایل به قهوه‌ای تبدیل می‌گردد. در سطح فوقانی برگ درست در طرف مقابل کنه نمدی، برآمدگی بوجود می‌آید و به پهنگ برگ ناصافی می‌دهد. زمستان به صورت کنه کا مل زیر پوست جوانه‌ها به سر می‌رد. در شرایط مساعد 7 نسل در سال دارد.

هرس درخت مو

اجزاء بوته :

-1 بازو : مستقیما به تنه متصل بوده و با توجه به سیستم های مختلف تعداد آن متفاوت است .

2 -شاخه یکساله : شاخه ای که کامل شده و معمولا به 2 الی 6 بند هرس می شوند تا
شاخه های بارده و جایگزین روی آن برویند

.
3 -جوانه : روی بند یا گره های شاخه های جوان یکسله وجود دارد .

4-ترکه : شاخه های سبز که تازه از جوانه روئیده اند

 .
5 - شاخه های بارده : عبارت است از ترکه ایست که حاوی محصول می باشد و پس از برداشت
محصول و هنگام هرس خشک از ته بریده می شوند

 .
6-شاخه جایگزین : ترکه ایست که محصول آن خذف می شود تا شاخه های یکساله و کامل را
در طول تابستان بوجود آورد . این شاخه در هنگام هرس خشک معمولا 2 تا 4 بند هرس
می شود تا برای سال زراعی بعد شاخه های بارده و جایگزین را روی خود به بوجود آورد

 .
7-تنه جوش : شاخه های نابجایی که بطور اتفاقی روی اندامهای چوبی شده قدیمی مثل تنه
و بازوها می روید که باید هرس شود

 .
8 -پاجوش :‌ شاخه هایی که بخصوص در اوایل فصل رویش از زیر و روی ریشه های نزدیک
به سطح زمین می رویند که باید خذف شوند

 .
9 -بند : بند یا گره به قسمتهای برآمده روی شاخه های یکساله گفته می شود که از آنها
جوانه شاخه و برگ می روید

-10  دستک :‌ عبارت است از شاخه های کوتاه و سبزیست که از کنار برگها رشد کرده و باید
هرس شوند

-11  پیچک : رشته های سبز و پیچانی است که از تغیر شکل برگ یا میوه بوجود می آیند .

12 -خوشه : معمولا از روی بند 2 تا 6 رشد می کنند

 .
هرس انگور : هنگام هرس 80 تا 70 بند نگهداری می شوند . همه شاخه های یکساله تولید
شاخه های بارده نمی کنند . بازوهای که روی شاخه های چند ساله یا تنه اصلی قرار دارند
بارور نمی شوند و اگر شوند میوه های خیلی ضعیف و کوچک تولید می کنند پس باید
شاخه های یکساله ای نگهداری شوند که روی شاخه های دوساله قرار دارند .همه جوانه های
بازوها تبدیل به شاخه های بارده نخواهند شد بلکه بر حسب خاصیت هر رقم در بعضی ارقام
جوانه های دوم و سوم به شاخه های بارده تبدیل می شوند و دربعضی دیگر هم جوانه های
پنجم و ششم به شاخه های بارده تبدیل خواهند شد و بقیه جوانه ها بارور نخواهند شد . پس
آنهایی که روی 5 و 6 شاخه تولید می کنند باید بلند هرس شود اگر کوتاه هرس شوند میزان
باردهی خیلی کاهش می باید . بهترین هرس اینست که تعدادی از شاخه ها را بلند ( 6- 5
گره )هرس کنند و تعدادی را کوتاه ( 3-2 گره ) هرس نماینداز شاخه هایی که بلند هرس شده
اند در همان سال محصول بدست می آید ولی از شاخه های کوتاه دو شاخه قوی بی بار بوجود
می آید که در بهارسال بعدشاخه های بلند بارده سال قبل را حذف می کنند و شاخه های بی
بار را یکی بلند و دیگری را کوتاه هرس نمایند که از اولی مجددا میوه و محصول و از دومی
شاخه بدست می آید . هرس مو محدود می شود به اینکه چه مقدار از جوانه های گل باید روی
بوته باقی بماندتا اینکه هم در آن سال میوه مرغوب و اقتصادی تولید کند و هم شاخه های بارده
برای تواید محصول سال بعد بوجود آید . قضاوت اینکه روی هر بوته چند عدد جوانه بارده روی چند
عددشاخه باقی گذاشت و چه تعداد باید حذف گردد برای افراد مبتدی زیاد آسان نیست . برای د
اینکار فرض می کنیم که تعداد بار متوسط یک بوته قوی و خوب حدود 10 کیلو باشد اگر وزن هر
خوشه را 200 گرم حساب کنیم تعداد خوشه های مورد نیاز 50 خوشه می باشد که 3-2 جوانه
خوشه می شود .

ترکیبات گیاه

امروزه ما بنا به علاقه به انگور یا کشمش، آنها را مصرف می کنیم و به همین دلیل شراب یا آب انگور نیز مصرف میشود. اما در سال 1970 یک بیوشیمیست فرانسوی ا تخم (دانه) انگور ماده ای را استخراج کرد که در بهبود جریان خون مؤثر بود. این ماده "الیگومریک پروآنتوسیانیدین OPC" نامیده میشود. این ماده سبب کاهش میزان التهاب میشود و حتی از بیماری قلبی نیز پیشگیری می کند. این ماده در زمره یکی از مواد موجود در آب انگور قرمز و شراب قرمز است که خواص پیشگیرانه آن در قبال بیماری قلبی به اثبات رسیده است. انگور بنا به وجود این ماده در آن امروزه نه تنها به خاطر فرآورده های غذایی و نوشیدنی شناخته شده اش بلکه به عنوان منبع اینگونه عناصر فعال درمانی اش کشت و پرورش داده میشود. 'الیگومریک پروآنتوسیانیدی همه خاصیت ضد اکسید دارد که به بدن کمک می کند تا حملاتی را که نهایتاً سبب بیماری می شوند (عوامل استعمال دخانیات و مواد شیمیایی زیست محیطی)، دفع کند. این نوع مواد از طیف گسترده دفع کنندگان فشار روحی متمایز هستند. ضد اکسید کننده ها یا ژنهای تطبیق شدنی (آداپتوژنها)، همچنین از خستگی فیزیکی و روحی شما را رها و پس از رفع بیماری نیز شما را کمک می کنند. هم ضداکسیدها و هم آداپتوژنها ما را کمک می کنند تا حداقل از دو عامل بزرگ مرگ و میر به نام بیماری قلبی - عروقی و سرطان اجتناب ورزیم. خواص "ضد اکسید"الیگومریک پروآنتوسیانیدین (OPC)"
می تواند در پیشگیری از بیماری قلب - عروق نیز مؤثر واقع گردد. برخی تحقیقات به عمل آمده مؤید این است که این ماده می تواند روند تشکیل پلاکها در رگها را کاهش دهد و در تشکیل و ترمیم بافت آسیب دیده رگها مؤثر باشد.

اگر از سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری قلبی- عروقی رنج می برید، می توانید مصرف الیگومریک پروآنتوسیانیدین را مدنظر قرار دهید. نارسایی مزمن سیاهرگها دلیل دیگر مصرف این ماده است که در این میان می توان به عوارضی نظیر اختلال بینایی ناشی از نفروپاتی دیابتی یا دژنراسیون قرنیه اشاره داشت. اینگونه مصارف ماده الیگومریک پروآنتوسیانیدین را تحقیقات کلینیکی نیز تأیید کرده است. کاربردهای آتی این ماده ممکن است مواردی نظیر معالجه سندرم پیش قاعدگی و متوقف کردن التهاب صورت در پی عمل جراحی را نیز در بر گیرد. این ماده در کاهش میزان ناراحتی سینه و درد مفاصل و پاها که گاهی در پی نسدرم پیش قاعدگی عارض میشود مؤثر بوده است و مدت زمان بهبود از جراحی پلاستیک را کاهش داده است. خواص ضد توموری این ماده نیز به اثبات رسیده است.

انگور خون را تصفیه می کند

تحقیقات انجام یافته نشان داد که خوردن انگور باعث تصفیه شدن خون بدن می شود.
انگور با نام علمی Vitis درختچه ای است بالارونده که از دیوار و درختان مجاور بالا می رود. گلهای این میوه کوچک، مجتمع و به صورت خوشه ظاهر می شود.
میوه انگور دارای خواص درمانی بسیار است، اخلاط بدن را متعادل کرده و بسیار مقوی است و باعث صاف و تمیز شدن سینه و ریه می شود.
این میوه برطرف کننده یبوست است، ورم معده و روده را تسکین می دهد و در درمان سل ریوی و سیاه سرفه موثر است.
برای تقویت و طراوت پوست و همچنین روشن کردن رنگ پوست، می توان آب انگور تازه را با یک تکه پنبه به صورت مالیده و پس از ده دقیقه با آب نیم گرم محتوی کمی جوش شیرین شست.
روغن هسته انگور گرم کننده بدن است و از آن برای نقاشی و تهیه صابون نیز استفاده می شود.
علاوه بر خواص طبی که در پوست، دانه و غوره انگور وجود دارد برگ آن نیز دارای خواص بسیار است و دم کرده برگهای جوان مو اسهال خونی را برطرف می کند و برای جلوگیری از خونریزیها نیز مفید است.
برگ مو استفراغ را برطرف کرده و دم کرده آن برای رفع واریس مفید است همچنین از آن می توان برای شستشوی چشم در مورد ورم ملتحمه استفاده کرد.

انگور وکمک به تندرستی انسان

انگور به رنگ های سفید، سبز، صورتی، سیاه و بنفش وجود دارد و یکی از میوه هایی است که می تواند نقش مهمی در پیشگیری از انواع سرطان ها داشته باشد.

به گفته ی دانشمندان این میوه، هر چه بیشتر به سوی خشک شدن پیش می رود، ارزش غذایی بیشتری به دست می آورد.

گفته می شود ترکیبات موجود در انگور شباهت زیادی به شیر مادر دارد و در واقع یک لیوان آب میوه ی طبیعی انگور می تواند به اندازه شیر مادر مفید باشد.

این میوه سرشار از پتاسیم، آهک، منیزیم، آهن، منگنز، کلر، ید و فسفر و ویتامینهای C.B.A و D است.

پژوهشها نشان می دهد که قند موجود در انگور به طور مستقیم وارد خون شده و در ماهیچه ها و کبد ذخیره می شود و آب غوره که از انگور نارس یعنی همان غوره به دست می آید. نقش مهمی در لاغری دارد.

- کمک به بیمارانی که کم خون هستند
- دفع سمهای بدن
- از بین بردن سوء هاضمه
- مبارزه با رماتیسم و دردهای استخوانی
- پیشگیری از بیماریهای قلبی

- کمک به کاهش چربی و اوره ی خون
- میزان کردن ترشحات کیسه صفرا
- پیشگیری از خونریزی معده
- جلوگیری از سنگ کلیه و مثانه

نکته ی مهم اینکه پوست انگور دیر هضم است و برای کسانی که دچار بیماری های معده هستند، خوردن آب انگور توصیه می شود.