ترکیب بردو
تاریخچه :
در سال 1878 قارچ مولد میلدیو Plasmopara viticola در حالت ادیوم از آمریکا به اروپا رسید و در مدت کوتاهی معلوم شد این بیماری خیلی مهم می باشد که در شرایط مساعد میتواند در یک فصل تمامی تاکستان ها را آلوده نماید . در آن زمان تنها قارچ کش متداول گوگرد بود که روی این بیماری اثری نداشت . در سال 1881 استاد گیاه شناسی دانشکده علوم شهر بردو فرانسه بنام میلارد که می دانست تاکستان های منطقه شدیداً به بیماری میلدیو آلوده شده و برگ های آنها ریخته است متوجه شد بعضی از ردیف های کنار جاده به بیماری آلوده نشده و برگ ها با ماده آبی رنگی پوشیده شده است و نیز معلوم شد این ماده رنگی ترکیب مسی می باشد که برای ممانعت از دزدی پاشیده شده بود , دو سال بعد آقای میلارد موفق به کشف خاصیت قارچ کشی فلز مس برای کنترل میلدیو در تاکستان ها گردید . ترکیب قارچ کشی که آقای میلارد کشف کرد مخلوط سولفات مس و هیدراکسید کلسیم بود که با توجه به محل کشف ، بردو میکسچر نامیده شد و تا امروز استفاده از آن ادامه دارد .
بی
مناسبت نیست اپیدمی سیب زمینی را که در ایرلند در سال 1851-1846 و 1879-1876 قبل
از کشف آقای میلارد اتفاق افتاده بود به خاطر آورد . در آن زمان سیب
زمینی غذای اصلی مردم ایرلند بود . در نتیجه این اپیدمی بیش از دو میلیون
نفر از گرسنگی مردند وباعث مهاجرت دو میلیون نفر به کشور های دیگر مخصوصاً
آمریکا گردید و موجب دگرگونی عادات اختصاصی مردم و سیمای نیویورک و شهر های
مهم دیگر شد . آقای میلارد متوجه شد که خاصیت دفاعی ترکیب بردو در اثر عمل
یون مس است و این موضوع موجب شد تمامی ترکیبات مسی مورد بررسی و مطالعه قرار
گیرد تا موثرترین ترکیب پیدا شود و با همه تلاش ها ترکیب مسی بهتر از بردو
میکسچر شناخته نشد .
خواص فیزیکی و شیمیائی :
ترکیب بردو که با مخلوط کردن محلول سولفات مس و دوغاب هیدراکســـید کلسیم به دست می آید ، ماده ای آبی رنگ ، غیر متبلور و ژلاتینی با دانه بندی خیلی ریز و چسبندگی خیلی زیاد می باشد که پس از پاشیده شدن روی گیاه در اثر رطوبت و گازکربنیک به تدریج تبدیل به ترکیبات کمپلکسی میشود که مرتباً یون مس محلول آزاد می کند
آزاد شدن یون مس :
اثر قارچ کشی و باکتری کشی ترکیبات مسی مربوط به آزاد شدن حداقل یک پی پی ام (ppm) یون ++ Cu می باشد که می تواند تا حدودی بیماری را کنترل نماید اما کنیدی و کنیدی فور های همان قارچ که در اواخر آلودگی موجب بروز لکه های سفید رنگ می گردد برای کنترل شدن نیاز به 3 تا 5 پی پی ام یون مس دارد . بردو میکسچر بیشتر از 5 پی پی ام یون مس آزاد می کند در حالیکه اکسی کلرور مس و سایر ترکیبات مسی نمی توانند آن میزان یون مس آزاد کنند تا قادر به کنترل کنیدی و کنیدی فورها باشند .
دانه بندی سم :
دانه بندی سم در تاثیر گذاری آن عامل اساسی می باشد . ذرات هر چقدر کوچکتر باشند سم به صورت یکنواخت تر پخش شده و سطح بیشتری از گیاه را می پوشاند و گیاه در مقابل قارچ و باکتری بهتر محافظت می شود . دانه بندی ترکیب بردو3 تا 4 میکرون است درحالیکه قطر ذرات اکسی کلرور مس خیلی بیشتر از ترکیب بردو و حدود 6 تا 10 میکرون است .
کاربرد :
ترکیب بردو طیف وسیع تری از سایر سموم مسی در کنترل بیمارهای قارچی و باکتریائی گیاهان باغی ، زراعی ، گرمسیری ، سردسیری و زینتی دارد و تا حدودی دور کننده حشرات است .
کنترل باکتری ها :
اثر باکتری ها روی بعضی از محصولات از قبیل سبزیجات ، درختان میوه ، مو و زیتون حائز اهمیت بیشتر است و فقط در زمان آلودگی تشخیص داده می شود . اثر ترکیب بردو بعلت دیرپائی و آزاد کردن بیشتر یون مس در کنترل باکتری ها خیلی قوی تر از ترکیبات دیگر می باشد . چندین سال قبل تحقیقاتی در مورد اثر باکتری کشی ترکیب بردو و مقایسه آن با اکسی کلرور مس و آنتی بیوتیک استرپتومایسین درکنترل شانکر باکتریائی مرکبات در شهرستان های کهنوج و رودان از طرف سازمان حفظ نباتات تهران با همکاری ادارات حفظ نباتات مربوطه به عمل آمده و در مقایسه نتایج سم پاشی اثر ترکیب بردو بهتر از دو سم دیگر در کنترل بیماری بوده است .
طرز تهیه :
برای تهیه یک هزار لیتر ترکیب بردو (به طور مثال یک درصد ) مقدار ده کیلو گرم سولفات مس (5 بسته سولفات مس دو کیلوئی ) را در 50 لیتر آب در ظرف پلاستیکی یا استیل حل می کنیم و ده کیلو گرم هیدراکسید کلسیم (5 بسته هیدراکسید کلسیم دو کیلوئی ) را با مقدار کمی آب خیس کرده و در سمپاش ریخته و ضمن هم زدن حجم آنرا با افزودن آب به 950 لیتر می رسانیم و سپس محلول سولفات مس را به آرامی روی دوغاب ضمن به هم زدن اضافه می کنیم و پس از دو دقیقه هم خوردن ترکیب بردو آماده مصرف است .
سمیت :
ترکیب بردو با داشتن LD50 Oral for rat >4000 mg/ kg جزء سالمترین سموم می باشد . برای زنبور عسل بی خطر است و تا حدودی نیز دافع حشرات است ولی برای ماهی مضر است و باید با نظر متخصصین گیاه پزشک مصرف شود . ترکیب بردو دوره کرنانس ندارد ولی اگر نزدیک به زمان برداشت استفاده شود رسوب آبی رنگ روی محصول می ماند که باید با آب شسته شود .
احتیاط های لازم :
هنگام سمپاشی از خوردن ، آشامیدن و سیگار کشیدن خوداری و از دستکش و ماسک استفاده کنید . در صورت آلودگی و نیز پس از سمپاشی دست و رو با صابون شسته شود . در صورت آلودگی چشم بلافاصله به مدت 15 دقیقه با مقدار زیادی آب شسته شود و به چشم پزشک مراجعه شود . در صورت بلعیدن ، مقدار زیادی شیر و در صورت عدم دسترسی مقدار زیادی آب نوشیده شود و در صورت احتمال صدمه مخاطی شستشوی معده توسط پزشک لازم است . از شستن سمپاش در نهرها اجتناب کنید .
پایداری :
سولفات مس و هیدراکسید کلسیم در شرایط معمولی دور از رطوبت و گاز کربنیک و در کیسه های در بسته سال ها خواص خود را حفظ می کنند .
سازگاری :
ترکیب بردو با نیکوتین ، آرسنات سرب و کلسیم ، ددت ، گوگرد و روغن های معدنی و گیاهی قابل اختلاط است . ولی نباید با حشره کش های ارگانوفسفریک و نیز سمومی که در محیط قلیائی تجزیه می شوند مخلوط شود .
کشاورزی ارگانیک Organic Agriculture :
طبق مقررات EU ــ پیوست دوم مقررات شماره 91/2092 CEE مورخ 24 جون1991 در مورد رابطه سلامتی انسان و سموم گیاهی فقط ترکیب بردو ، گوگرد و ترکیبات معدنی بر پایه پرمگنات پتاسیم و چند سم گیاهی مورد توصیه میباشد .